Cơ Năng và Bản Vị

Cơ năng và bản vị là thực tế đời sống của người và vật thể. Mỗi bản vị (con người, công ty, vật thể, bộ phận quản trị quốc gia) đều hình thành từ những cơ năng trong thiên nhiên hoặc trong xã hội.

Mỗi con người trong xã hội vừa là bản vị vừa là cơ năng tùy theo ở vị thế nào trong sinh hoạt của xã hội. Sự chào đời của một cá nhân, cá nhân đó là một bản vị (con người) được hình thành từ những cơ năng khác như tim, phổi, gan, óc, máu, bao tử, ruột v.v…. Những cơ năng trong thân thể Con Người hình thành bản vị cá nhân của con người đó. Dĩ nhiên những cơ năng trong thân thể con người, tự nó phải là bản vị riêng và hoàn hảo. Nếu bản vị của tim không hoàn hảo thì đứa trẻ sinh ra chưa chắc sẽ sống còn hoặc sống khỏe.

Hai cá nhân (Nam-Nữ) hợp thành bản vị gia đình. Bản vị gia đình có thành tố cơ năng: vợ, chồng, con cái (nếu cả hai quyết định có con). Nhiều gia đình hợp thành bản vị gia tộc, làng xóm, dân tộc, và quốc gia.

Cứ mỗi lần một bản vị trở thành một cơ năng để hình thành một bản vị mới, lớn hơn, với mục đích nâng cao cuộc sống về mặt tinh thần lẫn vật chất. Bản vị nào không đạt được mục đích của sự kết hợp thì sẽ vỡ tan theo thời gian mà sự đổ vỡ của gia đình, gia tộc, chế độ là thí dụ điển hình.

Về vật chất thì mọi sự hình thành của các vật chất đều từ sự hình thành của nhiều cơ năng để trở thành bản vị của chính nó. Thí dụ đơn giản là bản vị cây bút chì được hình thành từ những cơ năng thân gỗ, chì, và cục gôm nếu có. Sự hình thành của bản vị chiếc xe hơi cũng là sự kết hợp của nhiều cơ năng khác nhau của chiếc xe mà những cơ năng chính sẽ góp thành một bản vị xe hoàn hảo, an toàn cho người sử dụng.

Một bản vị muốn được tốt đẹp, phục vụ được lợi ích của mục đích kết hợp thì phải luôn luôn bảo trì, điều chỉnh theo thời gian. Dĩ nhiên có những bản vị theo thời gian, dù được bảo trì, vẫn phải tan vỡ bởi sự tồn tại của bản vị con người và vật thể có giới hạn của nó. Sinh-lão-bệnh-tử là chu kỳ của bản vị Con Người. Một vật thể cũng có chu kỳ riêng của chính nó mà chiếc xe là thí dụ điển hình.

Trong sinh hoạt của bản vị xã hội, mỗi cá nhân phải đóng đúng cơ năng của mình trong bộ máy hoạt động của xã hội bởi nếu đóng sai vị trí sẽ làm xã hội bất ổn. Bản vị tổ chức điều hành bộ máy quốc gia cũng vậy, cần phải có một hệ thống lựa chọn để người tham dự vào bản vị này đóng đúng vị trí cơ năng của mình và phù hợp với khả năng của mình thì bộ máy sinh hoạt của quốc gia đạt hiệu quả cao.

Sự thành công hay thất bại của các công ty bởi do người lãnh đạo biết lựa chọn người hay không biết lựa chọn người vào hệ thống điều hành công ty. Biết lựa chọn người và sắp đặt đúng chỗ, công ty sẽ thành công và lớn mạnh. Không biết lựa chọn và sắp đặt người sai chỗ, sự thất bại của công ty sẽ xảy ra sớm hay muộn.

Cơ Năng và Bản Vị là thuyết sinh hoạt của loài người từ tư tưởng Duy Dân của Lý Đông A. Hiểu để thấy được giá trị thực tế của tư tưởng này, dựa vào sinh hoạt đời sống người để tạo ra cuộc sống hài hòa, mọi người cùng tiến chứ không phải mạnh được yếu thua như sinh hoạt hiện giờ của xã hội hoặc của thế giới.

Vũ Hoàng Anh Bốn Phương

Tháng 6 năm 2025 (Việt lịch 4904)

Nguồn: https://nganlau.com/2025/08/24/co-nang-va-ban-vi/